Medicijngebruik na ziekenhuisopname zorgwekkend
ZZWW teleurgesteld over afwijzing VGZ, apothekers lichten problemen toe
C. Dekker en T.C.A. Sandstra:
“Thuis bij patiënten naar medicijnen kijken kan zoveel ellende voorkomen”
ZZWW is teleurgesteld over de reactie van VGZ op het voorstel om meer Westfriese patiënten thuis te laten bezoeken door een apotheekmedewerker, die de medicijnen onder de loep neemt. VGZ vindt het niet nodig om hier extra geld voor uit te trekken. Ondanks de alarmerende resultaten die Corien Dekker en Thérèse Sandstra van Apotheek Stede Broec hebben geboekt tijdens een onderzoek in opdracht van ZZWW. Farmaceutisch consulent Dekker en apotheker Sandstra leggen uit wat het probleem is en welke oplossingen zij zien.
Bijna overal iets mis
Bij het merendeel van de 26 mensen die Dekker bezocht voor het onderzoek van ZZWW, bleek dat er iets mis was. Ze ging op bezoek bij mensen die kort daarvoor uit het ziekenhuis waren ontslagen. Deze mensen kregen in het ziekenhuis kort voor vertrek wel een ontslagbrief met medicijnlijst en een gesprek erover, maar desondanks ontstonden er problemen.
Vijf pillen i.p.v. twee
Dekker: “Om maar één voorbeeld te noemen: een meneer was zo in de war na zijn ziekenhuisopname dat hij zes tabletten voor zijn suikerziekte was vergeten, maar wel een dubbele dosis plastabletten had ingenomen. Bovendien gebruikte hij vijf verschillende bloeddrukverlagers, terwijl hij maar twee soorten had moeten slikken. Hij dacht namelijk dat hij zijn oude pillen ook moest innemen. Voor hem heb ik een medicijnrol (baxter) geregeld, zodat hij per dag een zakje met de juiste medicijnen kan afscheuren.”
Gevaarlijk
De meeste problemen zag Dekker met bloeddrukverlagers en plastabletten. “En dat is nu juist erg gevaarlijk, want als iemand daarvan te veel binnenkrijgt kan hij of zij vallen. Voor ouderen kan dat afschuwelijk uitpakken. Zo sprak ik een patiënt die binnen drie dagen daardoor nog een keer in het ziekenhuis terecht was gekomen. Waren de medicijnen binnen 24 uur gecheckt, dan was die patiënt wellicht niet gevallen.”
Voorkomen
Dekker: “Er kan dus zoveel ellende voorkomen worden als wij thuis patiënten begeleiden. Het werkt ook beter als wij het doen. Wij kennen de patiënten meestal en daardoor voelen ze zich vertrouwd bij ons. Bovendien zijn ze op het moment dat ze weggaan uit het ziekenhuis vaak van slag door alles wat er is gebeurd. Daardoor komt de informatie niet zo goed binnen, omdat ze alleen maar gefocust zijn op het feit dat ze naar huis mogen.”
Eyeopener
Voor Dekker en haar collega’s was het onderzoek overigens een eyeopener. “We hadden niet verwacht dat – ondanks duidelijke instructies – mensen dat toch niet altijd helemaal goed oppikken. We merken wel dat mensen het vaak lastig vinden, maar we moeten daarbij nog alerter zijn in de apotheek.
Feiten op een rij
Uit het rapport dat Dekker maakte, blijkt dat bij 69 % van de patiënten fouten werden geconstateerd en in 4 gevallen is door het thuisbezoek een nieuwe ziekenhuisopname voorkomen.
Dekker had een half uur per patiënt gerekend, maar in de praktijk was zij er minimaal 1 uur mee bezig. Het gesprek duurder langer en na afloop had ze meer tijd nodig om bepaalde zaken te regelen. Zoals een baxter en contact met de huisarts. “Daarom was ik heel blij met de subsidie van ZZWW voor dit onderzoek.”
Veel bijval
Haar apotheker, Thérèse Sandstra van Apotheek Stede Broec, is ook geschrokken van de resultaten. Inmiddels heeft zij het onderzoek onder de aandacht gebracht van de Westfriese Apothekers Vereniging en het huisartsenoverleg. Sandstra en haar collega-apothekers vinden net als ZZWW dat meer patiënten in Westfriesland gemonitord moeten worden na een opname in het ziekenhuis.
Sandstra: “We willen die extra zorg graag leveren, maar we zitten in een soort spagaat. Want de vergoeding die we nu krijgen is te laag om patienten zo uitgebreid te monitoren. We gaan als apothekers in Westfriesland na de coronacrisis bekijken hoe we dit verder kunnen uitrollen.”
Geld nodig
VGZ wijst echter financiering van de extra ondersteuning van kwetsbare patiënten na een ziekenhuisopname af. De grootste zorgverzekeraar in Westfriesland vindt dat de vergoeding voor de apothekers, huisartsen en ziekenhuizen al voldoende is. Dat is echter niet het geval, menen de apothekers. VGZ vindt dat het valt onder het huidige tarief. Sandstra: “Maar dat dekt bij lange na niet de tijd die wij erin zouden moeten stoppen, zoals blijkt uit dit onderzoek. En alleen een ontslagbrief met gesprek in het ziekenhuis is dus niet voldoende om de mensen te begeleiden in de thuissituatie, hebben we gemerkt.”
Automatisch seintje
Daarnaast is het van belang volgens Dekker dat de apotheken altijd binnen 24 uur een seintje krijgen van het ziekenhuis welke patiënten zijn ontslagen. Nu krijgen de apotheken alleen door als de medicijnen zijn veranderd en bij anderen nooit of pas na een paar weken. “Echter, het gaat ook regelmatig mis als mensen geen andere medicijnen krijgen”, aldus Dekker. “Het gebeurt daarnaast sowieso vaker dat mensen al enige tijd hun medicijnen verkeerd innemen. Vooral bij ouderen die geen thuiszorg krijgen, komt dit niet zo snel naar voren omdat bij hen geen deskundige meekijkt. Dat filter je er ook uit met een goed vervolgtraject.”
Tot slot
Sandstra: “Kortom, patiënten monitoren na hun ziekenhuisopname geeft dus écht een meerwaarde. Dat blijkt duidelijk uit dit onderzoek.”
Corien Dekker en Therese Sandstra