Month: augustus 2020

Door de coronacrisis en de vakantieperiode is het opstarten van de vernieuwde diabeteszorg volgens Ed Verberne vertraagd, maar hij gaat ervanuit dat vanaf september de huisartsen de diabeteszorg goed kunnen oppakken. “Diverse patiënten van wie de controles de afgelopen maanden werden uitgesteld, zijn zelfs al opgeroepen. De praktijkondersteuners kunnen – voor zover nodig – binnenkort waarschijnlijk alsnog de benodigde opleidingen gaan volgen. De huisartsenpraktijken gaan ook binnenkort full speed aan de gang met de finetuning.”

Risicoanalyse komt nog

Zo is het namelijk de bedoeling dat suikerpatiënten inderdaad de komende maanden de beloofde analyse krijgen, waarbij bepaald wordt hoe groot het risico op problemen bij hen is. Aan de hand daarvan horen ze hoe vaak ze voortaan bij de huisarts een wat uitgebreidere controle krijgen.

Voor- en nadelen

“Voor sommige mensen zal het wellicht even wennen zijn als ze bijvoorbeeld horen dat deze controle nog maar één keer per twee of drie jaar hoeft, terwijl ze die voorheen elk jaar hadden. Eigenlijk is het misschien juist wel prettiger dat ze nu zorg op maat krijgen en minder belast worden met controles die niet nodig zijn”, zegt de voorzitter van huisartsenvereniging WFHO.

Afspraken met Ketenzorg Westfriesland

Voorheen vonden de jaarcontroles plaats bij het Diabeteszorgcentrum van Ketenzorg Westfriesland in Hoorn of Enkhuizen. Dit viel onder het twintig jaar geleden opgezette Diabeteszorgsysteem van Ketenzorg Westfriesland. VGZ vond de Westfriese methode echter te duur en heeft het Diabeteszorgsysteem afgeslankt. Alleen de oogfoto’s en eventuele uitgebreidere voetcontroles kunnen nog in Hoorn bij gespecialiseerde diabetesverpleegkundigen plaatsvinden. Zij maken ook het risicoprofiel. Bovendien kunnen de huisartsen en praktijkondersteuners bij hen terecht bij vragen. “Het was heel prettig dat we in goed overleg met Ketenzorg Westfriesland deze afspraken konden maken.”

‘Niet onverwacht, wel onaangenaam’

Volgens Verberne, die het Diabeteszorgsysteem van dichtbij heeft meegemaakt, kwam het besluit van VGZ: “niet onverwacht, maar het is wel onaangenaam. Het systeem werkte namelijk erg goed en dat blijkt ook uit onderzoeken naar de resultaten: minder amputaties en ziekenhuisopnames. Persoonlijk vind ik het dan ook enorm jammer dat VGZ louter op basis van financiële argumenten het Diabeteszorgsysteem zo uitgehold heeft.”

Huisartsen deels voor en deels tegen

Onder de huisartsen is de mening verdeeld, meldt Verberne. “Ongeveer de helft vindt dat huisartsen de jaarcontrole makkelijk zelf op zich kunnen nemen en de andere helft was juist erg blij met het oude systeem. In elk geval”, meent hij, “is het nu aan de huisartsen om de kwaliteit hoog te houden en daar heb ik alle vertrouwen in, want ze zijn zeer gemotiveerd.”

OPROEP

Wat zijn uw ervaringen met de veranderingen in de diabeteszorg? Waar maakt u zich zorgen over? Laat het ons weten en stuur uw reactie per mail naar info@zzww.nl (graag met uw telefoonnummer, zodat we u eventueel kunnen benaderen voor meer informatie)

Zorg Zoals de Westfries het Wil (ZZWW) vindt het noodzakelijk dat de inwoners van Westfriesland meer gehoord worden bij het opstellen van de regiovisie voor de zorg in de regio. ZZWW vertegenwoordigt de Westfriese bevolking en vindt daarom dat zij uitgenodigd moet worden om mee te praten over de regiovisie. ZZWW heeft hierover een brief gestuurd aan VGZ, met een afschrift aan alle partijen die hierbij betrokken zijn, zoals het Dijklander Ziekenhuis, Omring, Wilgaerden-Leekerweide Groep, de Zorgkoepel, gemeentebesturen en diverse tweedekamerfracties.

Kwaliteit waarborgen

“Als je de kwaliteit van de zorg wilt waarborgen moet je ook luisteren naar wat de mensen die gebruik maken van de zorg zélf willen. Dan creëer je draagvlak voor het beleid. Wij zijn een burgerinitiatief en komen voort uit de Westfriese bevolking. Daarom zijn we bij uitstek geschikt om de stem van de inwoners te laten horen. Wij vertegenwoordigen álle belangen en niet alleen van een enkele zorgvrager, instelling of zorgketen”, vindt het bestuur van ZZWW.

Verbaasd

Het verbaast ZZWW dat VGZ, de grootste zorgverzekeraar in onze regio, inmiddels regiobeelden voor de zorg heeft samengesteld zonder de input van de inwoners. “Echter, gelukkig is er nog een volgende ronde en daarvoor worden wij ook graag uitgenodigd.”

Gesprekspartner

VGZ gaat komende tijd met gemeenten, zorgaanbieders en cliëntenorganisaties in gesprek om een plan van aanpak te maken voor verbetering en een samenwerkingsagenda, als onderdeel van de regiovisie voor de zorg in Westfriesland. “Dat is een goede zaak. Wij zouden graag zien dat we onderdeel worden van deze besprekingen. ZZWW is geen cliëntenorganisatie en we worden dus niet ingeperkt doordat we maar over één onderwerp of één zorgaanbieder kunnen praten. We kijken juist over de schotten heen naar de bredere samenhang en de betekenis van veranderingen voor alle inwoners van Westfriesland.”

Als ZZWW zijn we de ervaringen van diabetespatienten aan het inventariseren en wat blijkt: de reacties zijn zeer divers. Zo is Trees van Dam (61) inmiddels naar een consult bij de praktijkondersteuner van haar eigen huisarts geweest en dat bevalt haar prima.

Even wennen

“In eerste instantie was ik er niet zo blij mee dat de Enkhuizer dependance van het Diabeteszorgcentrum gesloten werd. Daar was ik namelijk altijd heel tevreden over. Deskundig en in mijn eigen woonplaats: perfect! Ik maakte me wel wat zorgen of het nou wel goed zou gaan. Bovendien duurde het door de corona nogal lang voordat ik een oproep kreeg voor mijn jaarlijkse controle. En dat liep vervolgens via de huisarts ook wat minder soepel, want opeens moest ik me van tevoren in plaats van ter plekke laten prikken. Ik hoorde dat veel te laat. Maar dat bleken opstartproblemen. Inmiddels heb ik er vrede mee en ben ik tevreden, hoor.”

‘Geen bezwaar voor lichte suikerpatiënten, zoals ik’

Tien jaar geleden kwam naar voren dat Trees niet alleen een erfelijke hartkwaal maar ook een milde vorm van suikerziekte heeft. “Ik merk er weinig van: hypo’s heb ik niet, spuiten hoeft niet en ik slik alleen medicijnen. Maar het moet wel in de gaten gehouden worden. Dat kan de praktijkondersteuner van de huisarts ook, heb ik nu gemerkt. Zorgvuldig controleerde ze mijn voeten en ik kreeg heldere informatie over de resultaten van het bloedonderzoek. Ik moet voorlopig even wat meer erop letten dat ik niet te vet eet om een van mijn cholesterolwaardes omlaag te krijgen, adviseerde ze. Ik heb de indruk dat ze alles wist over diabetes. Voor mij als lichte diabetespatiënt is het dus geen bezwaar om naar de huisarts te gaan. Voor het oogonderzoek moet ik dan wellicht voortaan vanuit Enkhuizen naar Hoorn. Dat is nog wel te doen en het is ook maar één keer per vijf jaar.”

OPROEP

Wat zijn uw ervaringen met de veranderingen in de diabeteszorg? Waar maakt u zich zorgen over? Laat het ons weten en stuur uw reactie per mail naar info@zzww.nl (graag met uw telefoonnummer, zodat we u eventueel kunnen benaderen voor meer informatie)

Esther Sijm (39) heeft als ergotherapeut bij de revalidatieafdeling van het Nederlands Kanker Instituut – Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis (NKI-AVL) dertien jaar lang van dichtbij ervaren hoeveel baat kankerpatiënten kunnen hebben als ze begeleiding krijgen van verschillende disciplines. Dus niet alleen van de oncoloog, maar ook bijvoorbeeld van een fysiotherapeut, psycholoog, diëtist, maatschappelijk werker, arbeidsdeskundige, creatief therapeut, geestelijk verzorger en ergotherapeut. Daarbij is het volgens Esther essentieel dat deze disciplines nauw met elkaar samenwerken en overleggen.

Extra ondersteuning ontbreekt nu

Voor Westfriese patiënten is een dergelijk begeleidingstraject echter nu niet mogelijk. Het Dijklander Ziekenhuis staat wel heel positief tegenover samenwerking en verbetering van de zorg voor oncologiepatiënten, maar heeft alleen een medisch begeleidingstraject op dit moment. Dat blijkt uit de gesprekken die Esther de afgelopen tijd heeft gevoerd.

Gespecialiseerd kankerziekenhuis is vaak geen alternatief

Het gespecialiseerde kankerziekenhuis NKI-AVL in Amsterdam is te ver weg en niet voor iedereen toegankelijk. “Zelf moest ik vanuit Andijk dertien jaar lang – afhankelijk van de files – twee tot drie uur heen en weer naar het werk reizen. Dat vond ik al best vermoeiend. Voor kankerpatiënten is dat helemaal een zware belasting. Bovendien is het begeleidingstraject op de oncologische medische revalidatieafdeling alleen voor bepaalde patiënten met zeer complexe ziektebeelden. Dus sowieso komen er maar weinig Westfriezen voor in aanmerking.”

Bureau Doorzorg

Daarom gaat Esther nu bureau Doorzorg oprichten om kankerpatiënten voor, tijdens en na hun behandeling te begeleiden. Als spin in het web wil ze de ondersteunende zorg coördineren die oncologiepatiënten nodig hebben.

Waar komt die vermoeidheid écht vandaan?

“Om een praktisch voorbeeld te noemen: vaak vraagt je oncoloog een aantal weken na de behandeling hoe je je voelt. Zeg je dan ‘ik ben moe’, dan krijg je vaak het advies om naar de fysiotherapeut te gaan om aan je conditie en spierkracht te werken. Dat kan heel goed werken, maar het kan ook best aan iets anders liggen. Misschien heb je wel extra voeding nodig, omdat je meer bent gaan doen terwijl je door de medicijnen weinig trek hebt en daardoor voedingsstoffen mist die je lichaam brandstof geven. Een diëtist kan je daarover het beste adviseren.”

Andere oorzaken

Esther: “Ik ken ook patiënten die erg moe zijn doordat ze maandenlang slecht slapen. Als je de diagnose kanker krijgt, staat namelijk opeens je wereld totaal op zijn kop. Je bent ineens patiënt geworden en zo zien anderen je ook. Dan kun je baat hebben bij gesprekken met een psycholoog om het een en ander te verwerken. Of het kan ook zijn dat je je energie niet zo goed weet te verdelen over de dag. Als ergotherapeut kijk ik daar bijvoorbeeld naar. Maar stel nou dat je eigenlijk de meeste energie haalt uit je werk. Met hulp van een arbeidsdeskundige kun je misschien kijken of je weer een paar uur aan de slag kunt.”

Soms is de oplossing simpel

En een voorbeeld dat zich letterlijk naast Esthers deur voordeed: “Mijn buurvrouw vertelde me tijdens haar chemokuur dat ze zichzelf de hele dag spaarde zodat ze ’s avonds kon koken voor haar gezin. Dat kostte haar veel moeite, omdat ze verschrikkelijk misselijk was. Ze had wel antimisselijkheidspillen gekregen, maar daar kreeg ze weer andere bijwerkingen van. Kortom, de medische oplossing was op dat moment niet helemaal de beste oplossing… Iets anders hielp wel. Veel vrienden en kennissen hadden al een paar keer aan haar gevraagd: ‘Kunnen we iets voor je doen?’ In zo’n geval kun je dan zeggen: ‘Nou, er is inderdaad iets waarmee je me ontzettend uit de brand helpt. Kook een pannetje extra voor mij.’ Dit egotherapeutische advies, samen met begeleiding van een diëtist, vormt soms een goede aanvulling op de medische begeleiding.”

Integrale aanpak

Esther: “Dat is precies waarom ik pleit voor een integrale aanpak, waarbij echt doorgevraagd wordt naar wat iemand daadwerkelijk nodig heeft. Als patiënt is het ook heel vaak lastig om te weten wie wat voor je kan doen. En om het dan zelf te gaan regelen terwijl je al genoeg aan je hoofd hebt is meestal helemaal een brug te ver. Bovendien is onderlinge afstemming tussen de disciplines absoluut van belang. Het is namelijk niet handig als de deskundigen elkaar tegenspreken. Dus dat de één tegen de patiënt zegt ‘doe rustig aan’ en dat de ander adviseert ‘ga maar flink wat oefeningen doen om je conditie op te bouwen’. Vandaar mijn rol bij de triage en de coördinatie.”

Financiering kankerzorg regelen

Om de begeleiding van kankerpatiënten te realiseren moet uiteraard ook de financiering goed geregeld worden. “Het kan betaald worden uit verschillende potjes: voor het opstarten van nieuwe initiatieven bestaat er een subsidieregeling van VWS. Op de langere termijn kunnen gemeentes net als bij de jeugdzorg de kankerbegeleidingszorg inkopen bij mijn bureau of mijn coördinatie- en triagewerkzaamheden kunnen vergoed worden via de ziektekostenverzekering. De begeleiding door paramedici, zoals de ergotherapeut en fysiotherapeut, zit nu al in de basis- cq de ziektekostenverzekering. Kortom, er zijn dus verschillende financieringsmogelijkheden.”

Besparing

Een belangrijk argument is volgens Esther: “Het levert ons allemaal ook kostenbesparing op als je kankerpatiënten beter begeleidt. Precies zoals trouwens het rapport van de Taskforce van het ministerie van VWS ‘De juiste zorg op de juiste plek’ uit 2018 bepleit. Ik voeg daar altijd nog aan toe dat het ook ‘de juiste zorg op het juiste moment’ moet zijn.”

Diverse gesprekken

Inmiddels heeft de bevlogen Andijkse gesprekken gevoerd met het Dijklander Ziekenhuis en kreeg daar een enthousiaste reactie, maar vooralsnog geen ondersteunende financiering. Onze stichting Zorg Zoals de Westfries het Wil heeft ze ook benaderd en het bestuur wil haar initiatief onder de aandacht brengen bij zorgverzekeraar VGZ. Binnenkort heeft ze daarnaast een rondetafelgesprek met het Zorginstituut Nederland (dat bepaalt wat er in de basisverzekering zit), de Rijksdienst Ondernemend Nederland en het Ministerie van VWS. “Ik ben in maart begonnen om mijn idee uit te werken en ik denk dat ik nog wel een lange adem nodig heb. Maar dat hoort erbij.”

Esthers drijfveer

Als ze vertelt over haar werk en haar plannen merk je meteen dat er een groot vuur in haar brandt. “Ik doe het voor de vrouw die me vertelde dat haar kind aan kanker was overleden en die in een groot gat viel, voor een zieke kennis die niets liever wil dan zo snel mogelijk aan het werk gaan, voor mijn buurvrouw… Maar eigenlijk natuurlijk voor iedereen die met kanker te maken heeft, zelf of in zijn omgeving. En dat zijn er heel veel tegenwoordig. Ik weet gewoon dat ik hiermee zoveel mensen kan helpen. Dat is mijn drijfveer!”