ZZWW

Vlnr op de foto: Frido Kraanen, Marja Flameling en Simon Broersma

Als we als ZZWW ouderenhuisvesting op onze agenda zetten, dan kloppen we in Westfriesland als vanzelfsprekend ook aan bij de gemeenten in de regio en de twee grootste aanbieders van woonzorglocaties en thuiszorg, Omring en Wilgaerden. Hoe denken zij over ouderenhuisvesting? Simon Broersma (wethouder van Hoorn), Frido Kraanen (bestuurder bij Omring) en Marja Flameling (directeur Zorg Extramuraal bij WilgaerdenLeekerweidegroep) geven hun mening. Zij hebben veel te vertellen, daarom deze keer een long story.

Zijn er nog wel wachtlijsten?

Corona heeft inderdaad leegstand veroorzaakt bij Omring en Wilgaerden, maar volgens zowel Kraanen als Flameling verhuizen er inmiddels weer meer mensen naar een woning met zorg of een aanleunwoning. Beiden verwachten dat de druk op de woningmarkt voor ouderen opnieuw in rap tempo de komende jaren zal toenemen, waarschijnlijk zelfs al meteen na deze zomer.

Hoe groot wordt het probleem?

Exacte cijfers over hoe lang ouderen op de wachtlijst moeten staan of hoeveel seniorenwoningen in Westfriesland precies nodig zijn, kunnen wethouder Broersma, Omring-bestuurder Kraanen en Wilgaerden-directeur Flameling niet geven. Maar de demografische cijfers van bijvoorbeeld Hoorn geven wel een indicatie. In 2040 is het aantal 65-plussers verdubbeld. Er zal volgens Actiz (de overkoepelende organisatie van zorgaanbieders) in Hoorn in 2040 behoefte zijn aan zo’n 15.000 woningen die aangepast zijn aan de behoeften van ouderen.

Kraanen neemt de tijdsspanne wat korter en becijfert in 10 jaar tijd een toename van 75-plussers in de regio Westfriesland, de Kop van Noord-Holland en Texel van 70 procent ten opzichte van nu. Op dit moment woont 8 procent van de 75-plussers in een verpleeghuis en dat zal dus ook stijgen.

“Behalve dat er genoeg appartementen of kamers voor hen moeten zijn, kampen we ook met een grote vraag naar personeel dat hen verzorgt. De arbeidsmarkt gaat namelijk in diezelfde periode krimpen met 10 procent. Kortom, het is duidelijk dat dit een spanningsveld oplevert, waar we echt wat aan moeten doen.”

Flameling deelt de zorg van haar Omring-collega. “We stevenen inderdaad op een probleem af als we niks doen. Per dorp of stad verschilt de druk op de woningmarkt overigens wel. Het hangt er vanaf of veel mensen in hun eigen omgeving willen blijven wonen en of daar mogelijkheden zijn. In Venhuizen is bijvoorbeeld een grote woonzorglocatie, waardoor de wachtlijsten daar altijd al minder zijn geweest.”

Waar hebben ouderen behoefte aan, willen ze allemaal wel thuis blijven wonen?

“Ik zie veel ouderen die verknocht zijn aan hun vertrouwde huis met tuin”, zegt Broersma. De Hoornse wethouder is er dan ook een voorstander van om zo veel mogelijk woningen aan te passen. “Als gemeente vergoeden we woningaanpassingen. Maar dat kan niet altijd. Soms is het advies: verhuis maar. Tja, en dan moet dat wel mogelijk zijn. Er is simpelweg niet voor iedereen een passende woning en al helemaal niet op korte termijn. Dat vind ik een groot dilemma.”

“Uit ons woonwensen onderzoek uit 2019”, zegt Kraanen, “blijkt dat ruim 70% van de mensen écht in hun eigen huis zo lang mogelijk willen wonen. Maar veel ouderen ondervinden een moment dat ze niet meer thuis kunnen blijven. Thuis blijven wonen is geen dogma, wel een begrijpelijke wens”

Flameling vult daarbij aan: “Als iemand lichamelijk of geestelijk verslechtert dan komt een zorglocatie met veel zorg in beeld – het verpleeghuis in de volksmond, maar wij gebruiken die term niet meer. De grootste groep is echter de groep die nog niet zo ver is. Je ziet bij hen dat het huis waarin ze hun kinderen hebben groot gebracht niet meer geschikt is om er te blijven wonen als ze een hoge leeftijd bereiken. Het is te groot, te ver van voorzieningen of niet geschikt omdat de badkamer niet geschikt is voor een rolstoel. Of hun partner overlijdt en ze voelen zich eenzaam of niet meer prettig in hun oude huis vanwege alle herinneringen. Of ze raken steeds vergeetachtiger en hun mantelzorgers trekken aan de bel dat het zo niet langer gaat.”

Deze groep is volgens Flameling op zoek naar een appartement met voorzieningen en sociale activiteiten dichtbij, waar ze zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen en niet meer nog een keer hoeven te verhuizen.  Zoals een aanleunwoning of andere geclusterde vormen van ouderenhuisvesting.

“Om een voorbeeld te geven: wij hebben in Westfriesland een paar honderd aanleunwoningen. De intentie is dat mensen hier in principe kunnen blijven wonen en thuiszorg krijgen als dat nodig is. Bij 95 procent van de mensen lukt dat inderdaad. Maar er zit een grens aan. Want als mensen bijvoorbeeld gaan dwalen, dan moeten ze toch voor hun eigen veiligheid verhuizen naar een meer beschermde woonzorglocatie.”

Hoe kan het ouderenhuisvestingsprobleem opgelost worden en kán het wel opgelost worden?

“Dit kunnen we als samenleving oplossen, daar ben ik van overtuigd”, zegt Kraanen. “Maar wel samen natuurlijk! Op de eerste plaats pleit ik voor minder administratieve rompslomp voor zorgpersoneel. Dat scheelt al een heleboel. Daarnaast zou ik graag de schoonmaak en het koken van maaltijden overlaten aan personeel zonder zorgopleiding. Meer technologie in huis kan een deel van de zorg overnemen. Dat is tijdens corona al gebeurd middels beeldbellen, maar er zijn wel meer opties.”

“Verder is het van belang dat we het als samenleving zelf samen oppakken en dat vrijwilligers mantelzorgers ondersteunen. Tot slot: meer clustering is ook van belang. Een groot deel van de tijd van thuiszorgmedewerkers gaat op aan fietsen van het ene naar het andere huis.”

Flameling vindt dat het twee voor twaalf is. “Wij als samenleving moeten er echt wat aan gaan doen! Ik vraag me af of we zelfs al niet te laat zijn.” Ze is het met Kraanen eens dat clustering van woningen waarin ouderen wonen die zorg of sociale contacten nodig hebben inderdaad een deel van de oplossing is.

“Daarin moeten we wel creatief denken met zijn allen. Vooral gemeenten. Zij moeten meewerken aan bouwen en verbouwen van wooncomplexen. Bijvoorbeeld door bij de bouw of verbouw ook plek vrij te maken voor een gemeenschappelijke ruimte waar sociale activiteiten kunnen plaatsvinden. En ervoor te zorgen dat er een gezondheidscentrum plus een supermarkt in of naast de woonlocatie komt.”

Waarom kunnen zorgaanbieders niet zelf meer bouwen?

Kraanen stelt duidelijk: “Wij zijn geen projectontwikkelaars. Sterker nog, we bezitten nog niet eens de helft van onze gebouwen. We hebben geen kapitaal genoeg noch de specialistische kennis om zelf te gaan bouwen. Daarom kun je de bal niet alleen bij ons neerleggen. Gemeenten zouden meer de regie moeten nemen. Wat ik dan ook niet begrijp is dat in het Pact van Westfriesland de vergrijzing geen thema is. Daarnaast ben ik tegelijk van mening dat er een collectieve verantwoordelijkheid is, ook van zorgpartijen. Daarvoor moeten we echt veel meer in gesprek dan we nu doen.”

Doen de gemeentes wel genoeg?

Broersma vindt dat de gemeente Hoorn niettemin zijn best al probeert te doen. Hij noemt een paar voorbeelden: het subsidiëren van het buurtrestaurant in Kersenboogerd nu het restaurant van woonlocatie Betsy Perk niet meer door het rijk wordt gefinancierd en het Wijklab van de Grote Waal.

“Zo bestrijden we in elk geval de eenzaamheid in bepaalde buurten. Daarnaast proberen we in Risdam Noord op de plek van een oude school de Dovenetel van de Stichting Knarrenhof te faciliteren. Dat is een initiatief van bewoners. Maar ik vind dat we onze aanslingerrol zeker nog serieuzer moeten nemen.”

Later stuurt hij via de mail nog wat extra informatie van zijn ambtenaren. Hoorn heeft naar aanleiding van de Actielijn Zorg en Ouderen van de rijksoverheid in 2018 onderzoek verricht naar de woningbehoeften van ouderen, binnen het meerjarenbeleidsprogramma Sociaal Domein zijn speerpunten uit deze Actielijn opgenomen.

“En”, zo schrijven de ambtenaren, “qua passende huisvesting wordt bij alle nieuwbouw- of herstructureringsprojecten geadviseerd of de locatie geschikt zou zijn voor ouderenhuisvesting.” Een geoormerkte pot voor ouderen is er niet bij de gemeente Hoorn.

Broersma is er ook een voorstander van om kantoren of winkels of ruimte boven winkels te verbouwen tot woonruimte, zodat er meer schot in de woningmarkt komt. Dat juichen Kraanen en Flameling van harte toe. “Al moet je er wel goed over nadenken op welke plek je een gebouw verandert in seniorenwoningen. Het terrein van Deen komt leeg, maar dat ligt erg ver van voorzieningen. Dat lijkt me dus geen goed idee.”

De ervaring van Flameling is dat de Westfriese gemeenten zich soms heel flexibel en coöperatief opstellen en soms opeens moeilijk doen. “Bij de verbouwing van woonlocatie de Perelaar in Zwaag loopt het gelukkig lekker. Maar het lijkt wel of het soms van een of twee ambtenaren afhangt. Dus ik zou willen zeggen tegen alle Westfriese gemeenten: beweeg zo veel mogelijk mee en zoek naar oplossingen niet naar problemen en kijk naar goede clustering. Maar goed, ik begrijp ook dat gemeenten aan regels gebonden zijn en dat er qua woningmarkt veel belangen zijn.”

Het woord clustering komt telkens terug: hadden de 800 verzorgingshuizen in Nederland wel moeten verdwijnen?

Volgens Broersma zit daar wel wat in. “Hm, tja, dat hadden we misschien niet zo rigoureus moeten doen. Een deel van de ouderen heeft zeker behoefte aan geborgenheid of aan een aanleunwoning en fleurt op als ze verhuizen. Maar de ouderen van nu willen wel wat moderner wonen dan in het toenmalige verzorgingshuis met een klein kamertje en soms nog zelfs een gezamenlijke badkamer. Ik vind het Jozefhuis in Blokker een voorbeeld van hoe een verzorgingshuis mooi is omgebouwd tot ouderencomplex.”

Kraanen: “Het is te simpel gesteld dat met verzorgingshuizen, als die waren blijven bestaan, het probleem wel opgelost zou zijn. Immers, de verzorgingshuizen zijn niet verdwenen maar vaak omgebouwd tot verpleeghuislocaties. Uit eerder genoemd eigen onderzoek onder Omring-pashouders blijkt wel degelijk dat de meeste mensen in de thuisomgeving oud willen worden, ongeacht hun kwetsbaarheid.”

“De zorgopgave van de toekomst is dus niet verzorgingshuizen weer te herintroduceren, maar mensen de mogelijkheid geven op een fijne en verantwoorde manier oud te worden in de eigen woonomgeving. En daarbij horen ook zaken als sociale contacten, ondersteunen van mantelzorgers en met de nieuwste technologie. De uitdaging van de toekomst zit voornamelijk in het volume van de vergrijzing; dat is in Nederland al groot en in Noord-Holland Noord nog veel groter.”

Flameling: “Langer thuis wonen wil niet per se zeggen ‘in het huis waar de kinderen zijn grootgebracht’. De praktijk leert dat een verhuizing vaak juist een goede stap is omdat de behoeften veranderen.”

“Maar het oude verzorgingshuis waarin je vanaf je 65^ste werd vertroeteld is uit de tijd. Clustering en nabijheid van voorzieningen zoals winkels en zorg is echter wel degelijk nog steeds een belangrijke behoefte van ouderen. Samen eten, samen meedoen aan activiteiten, weten dat er iemand komt om je te verzorgen als er iets aan de hand is… Maar ook in je eigen appartement met je kinderen eten en niet in de eetzaal is een wens. Of vrijwilligers die de mantelzorger ontlasten door een middag of een avond wat te gaan doen met een oudere…”

Dat alles samen is het belangrijkste voor een grote groep ouderen, meent de Wilgaerden-directeur. “Dus gedeeltelijk zijn het de zaken die in een verzorgingshuis gefaciliteerd werden en gedeeltelijk gaat het om iets andere behoeften. En daar zullen we als samenleving samen op moeten inspelen. Ieder voor zich kan dit niet oplossen.”

Foto: Atie Schipaanboord (ANBO)

 Als ouderenhuisvesting beter geregeld is, komen er minder mensen in het ziekenhuis en is er minder (thuis)zorg nodig volgens Stichting Zorg Zoals de Westfries het Wil (ZZWW). Daarom besteden we de komende tijd aandacht aan verschillende aspecten van de ouderenhuisvesting in Westfriesland. Deze keer: wat vindt ouderenorganisatie ANBO ervan?

Corona-impact op aanbod zorgwoningen neemt snel af

Door de corona is er even een dipje in de vraag naar ouderenhuisvesting geweest, maar dit is snel aan het veranderen volgens Atie Schipaanboord, beleidsmedewerker bij de ANBO. “Het aantal ouderen blijft de komende jaren flink stijgen en daarom neemt de vraag naar seniorenwoningen sterk toe.”

Tot 2040 zijn er ongeveer 100.000 woningen voor ouderen nodig. Dat blijkt uit cijfers van de overkoepelende zorgorganisatie Actiz, woningcorporatievereniging Aedes, het SCP en het Planbureau Leefomgeving. Hoe groot de behoefte in Westfriesland precies is, heeft de ANBO niet paraat.

Verdubbeling van 75-plussers in Hoorn volgens ANBO

Wel is bij de ANBO bekend dat in bijvoorbeeld Hoorn in 2040 het aantal 75 tot 85-jarigen (van 4000 naar 7000) en 85-plussers (van 2000 naar 3000) flink zal zijn gestegen.

“Dit is een groep waarbij mobiliteitsproblemen, beginnende dementie, eenzaamheid etc. een steeds grotere rol gaat spelen. Maar het is eigenlijk beter om als oudere niet te wachten tot je hiermee te maken krijgt, want een verhuizing op hoge leeftijd is behoorlijk ingrijpend. Denk er al over na op je vijftigste of zestigste, zou ik zeggen.”

Daarom pleit de ANBO voor woningen die levensloopbestendig zijn, dus waar ouderen in kunnen blijven wonen. “Bijvoorbeeld zonder drempels, met een brede gang en een grote badkamer. En dichtbij winkels, een buurtcentrum, de huisarts, de fysio en de apotheek. De seniorenwoningen moeten nieuw gebouwd worden of er moeten nu op grote schaal woningen aangepast worden. Daar moet echt snel actie op ondernomen worden.”

‘Verbouw kantoren en winkels’

Maar is het wel realistisch om in een krappe woningmarkt zoveel seniorenwoningen te realiseren? “Ja hoor, dit probleem is zeker op te lossen. Bouw bijvoorbeeld kantoorgebouwen en winkels zo snel mogelijk om. Dus gemeenten moeten soepeler omgaan met het aanpassen van bestemmingsplannen. Dan blijft tenminste ook het groen behouden en worden niet alle weilanden volgebouwd.”

Sociaal contact speelt grote rol

Het gaat echter niet alleen om huizen die aangepast zijn voor mensen met mobiliteitsproblemen. Gezelligheid en sociaal contact blijken minstens net zo belangrijk.

“Waarom hoor ik regelmatig dat het jammer is dat de 800 verzorgingshuizen in Nederland verdwenen zijn? Niet omdat mensen terugverlangen naar kleine kamertjes en verplicht samen eten in de eetzaal, maar omdat ze de gezelligheid missen als een activiteitenbegeleider de bingo leidt. En er is ook een groep die de gezelligheid liever zelf organiseert, omdat ze nog zeer zelfstandig zijn.”

‘Zorg voor diverse soorten seniorenwoningen’

De ANBO is dan ook vooral een voorstander van diversiteit, zodat iedereen iets van zijn gading kan vinden. “Voor de ene oudere is dat een aanleunwoning bij een verpleeghuis met zorg op afroep en spelletjes of creatieve middagen. Een ander kiest er liever voor om samen met gelijkgestemden een Knarrenhof te laten bouwen. En weer een andere senior wil in de eigen aangepaste woning dichtbij voorzieningen zitten, waar in het gezondheidscentrum of de bieb wekelijks een koffieochtend met gastvrouw is.”

Is voorrang voor senioren wel eerlijk?

Maar is het wel aan andere woningzoekenden in Westfriesland te verkopen als gemeenten en woningcorporaties nu al hun geld en energie gaan stoppen in seniorenwoningen?

“Stromen zestigplussers door uit hun grote eengezinswoning of hun appartement in een buitenwijk dan geeft dat ook ruimte op de woningmarkt voor jongere leeftijdscategorieën”, zegt Schipaanboord. “Daarnaast zijn bijvoorbeeld gezinnen met jonge kinderen ook blij met een grote badkamer en brede deuren, dus kun je de woningen eveneens aan een bredere groep aanbieden.”

Foto: Tini Hartog-Molenaar

‘Het is vooral heel prettig dat de zorg en gezelligheid zo dichtbij zijn’

Als ouderenhuisvesting beter geregeld is, komen er minder mensen in het ziekenhuis en is er minder (thuis)zorg nodig volgens Stichting Zorg Zoals de Westfries het Wil (ZZWW). Daarom besteden we de komende tijd aandacht aan verschillende aspecten van de ouderenhuisvesting in Westfriesland. Deze keer: wat vinden ouderen en mantelzorgers belangrijk?

Als het niet meer gaat…

“Mijn man had Parkinson en ik kreeg een hartaanval. Toen ging het simpelweg thuis niet meer, want ik kon niet meer voor hem zorgen”, vertelt de 82-jarige Tini Hartog-Molenaar. Haar man kreeg een kamer in verpleeghuis Almere in Opperdoes en vrij snel daarna verhuisde ook mevrouw Hartog-Molenaar naar een andere kamer op dezelfde woonzorglocatie van Omring.

“Maar mijn dochter wilde liever dat we in Sweelinckhof in Wognum kwamen wonen. Dat is voor haar dichterbij en bovendien komen we hier vandaan. We kregen een fijne aanleunwoning. Helaas is mijn man inmiddels overleden.”

Goede ruil

Mevrouw Hartog-Molenaar behield haar ruime appartement en haar zoon trok in haar oude, grote huis. “Deze aanleunwoning is ideaal, hoor. Als er iets is, dan krijg ik hulp vanuit het verpleeghuis. Bijvoorbeeld toen ik een tijdje geleden opnieuw hartproblemen had. Verder vind ik het hier gewoon ook heel gezellig in de flat. Op de gang heb ik een praatje met de buren of ik ga koffiedrinken bij bekenden die hier ook wonen. Of ik ga met mijn kinderen of kennissen eten in het restaurant van het verpleeghuis.”

Opgefleurd na de verhuizing

Juist het sociale aspect blijkt ook bij andere ouderen van groot belang. Zo vertelt mantelzorger Helena van Hoogstraten dat ze nooit verwacht had dat haar 85-jarige moeder het al meteen zo naar haar zin zou hebben na een verhuizing naar een zelfstandig appartement bij een verpleeghuis ver weg van haar geboortegrond (maar dichtbij haar dochter).

“Ze heeft haar hele leven in en rondom Rotterdam gewoond, dus ik rekende wel op wat gemopper. Maar ze zegt telkens dat ze nooit meer terug wil. Dat komt doordat ze nu veel meer aanspraak heeft dan toen ze nog in haar oude appartement woonde. Nu haalt ze elke dag haar krantje bij de receptioniste en doet ze twee keer per week mee aan een spelletjesmiddag. Ik merk echt dat ze is opgebloeid.”

Net dat kleine zetje

“In het verleden probeerde ik haar wel te stimuleren om mee te doen aan activiteiten van de ouderenvereniging in de buurt, maar ze had er moeite mee om er alleen heen te gaan. Nu kwam een van de begeleidsters haar de eerste paar keer gewoon even halen en inmiddels gaat ze er uit zichzelf heen. Dat kleine zetje heeft een enorm verschil gemaakt. Ik vraag me dan ook af of louter activiteiten organiseren in een wijkcentrum voldoende is.”

Veilig en vertrouwd

“Het voordeel van een aanleunwoning is ook dat het een vertrouwd idee is dat er in nood altijd snel hulp is. Drukt ze per ongeluk op de alarmknop om haar nek, dan reageert er meteen iemand van de verzorging via een soort intercom en die blijven altijd even geduldig. Soms komen ze toch nog even naar haar toe om te checken of alles oké is, bijvoorbeeld toen ze bij het jus maken veel stoomwolken produceerde en het brandalarm afging bij de teamruimte van de verzorging. De drempel is lager als je alleen maar een gang hoeft door te lopen, dan wanneer er een thuiszorgmedewerker op de fiets moet stappen om naar iemand toe te gaan.”

Meer aanleunwoningen!

De geïnterviewde oudere en mantelzorger zijn er dan ook vanuit hun eigen ervaring een voorstander van dat er meer aanleunwoningen bij verpleeghuizen worden gebouwd.

Foto: kamerlid Joba van den Berg (CDA)

Minister Tamara van Ark van Medische Zorg vindt de burgerparticipatie bij het opstellen van regionale zorgvisies onvoldoende. “De stem van de inwoners wordt nog onvoldoende meegenomen bij het opstellen van de plannen”, aldus van Ark. Zij beloofde er werk van te maken om dit te verbeteren. De minister reageerde afgelopen week tijdens een kamerdebat op kritische vragen van kamerlid Joba van den Berg (CDA), die het burgerinitiatief Zorg Zoals de Westfries het Wil (ZZWW) als voorbeeld noemde van hoe burgers bij het bepalen van de regionale zorgbehoefte betrokken kunnen worden.

Joba van den Berg diende een motie in, waarin de regering wordt gevraagd te borgen dat inwoners actief worden betrokken bij het opstellen van de regiovisies. De motie werd kamerbreed ondersteund.

Minister van Ark deed de toezegging de uitvoering van de motie snel ter hand te nemen.

Inmiddels heeft het persbericht van ZZWW ook diverse media bereikt. Zo heeft Joyce Haakmat van Rodi Media het onder andere in het Hoorns Nieuwsblad opgenomen. Lees hier

Diverse deelnemers aan het online-overleg over de regiozorgvisie hebben 28 juni net als Stichting Zorg Zoals de Westfries benadrukt dat de stem van de burger belangrijk is voor deze toekomstvisie voor de zorg in de regio Westfriesland. Daarnaast kaartten ook anderen het punt van de seniorenhuisvesting aan, net als ZZWW.

ZZWW vindt dat dit onderwerp nu en in de komende jaren hoog op de agenda moet staan. “Goede huisvesting met – indien nodig – goede zorg kan ziekenhuisopnames voorkomen en het welzijn van ouderen verbeteren.” Een van de andere sprekers bracht 28 juni in dat dorpshuizen uitgebreid moeten worden met zorgsteunpunten. “Goed idee”, meent ook ZZWW.

Daarnaast heeft ZZWW de verkeerde bedproblematiek aan de orde gesteld. Dat wil zeggen dat patienten in het ziekenhuis een bed langer bezet houden dan nodig omdat er elders (bv in een verpleeghuis) geen plek voor hen is. Dat leidt tot onnodige hoge zorgkosten.

De regiozorgvisie is opgesteld door VGZ en aangevuld door de gemeente. Nu was de beurt aan diverse partijen uit de samenleving.

ZZWW: “Onze inbreng tijdens de bijeenkomst van 28 juni zal hopelijk verwerkt worden in de uiteindelijke regiozorgvisie, die naar het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport gaat. Alle zorgvisies uit de verschillende regio’s in Nederland zullen de basis vormen voor een Contourennota, dus voor het toekomstige beleid voor de volksgezondheid en voor het beleid van gemeenten in brede zin.”

Foto: Esther Sijm is de laatste weken druk bezig geweest met het schilderen van haar nieuwe praktijkruimte in Hoogkarspel

Tot groot genoegen van Stichting Zorg Zoals de Westfries het Wil (ZZWW) is het Esther Sijm gelukt om per 1 juli een ergotherapiepraktijk voor kankerpatiënten op te zetten. “Dit is al een eerste stap in de goede richting”, vindt ZZWW. De nieuwe praktijk heet Doorzorg Ergotherapie en zit in het Fysiocentrum van Hoogkarspel aan de Noordervoert 55.

Wat doe je als je door de chemo zo moe bent?

“Oncologiepatiënten kunnen bij mij terecht als ze bijvoorbeeld door de chemotherapie heel erg moe zijn. We kijken dan samen hoe ze hun energie het beste kunnen gebruiken.” Esther analyseert waar de knelpunten zitten en geeft ergotherapeutisch en praktisch advies. Dit wordt vergoed door elke zorgverzekeraar, want het zit in de basisverzekering.

Extra hulp aan oncologiepatiënten

Het is Esthers bedoeling om in de toekomst nog meer voor oncologiepatiënten te betekenen: als zorgmanager wil zij de ondersteuning voor kankerpatiënten coördineren. “In de praktijk betekent dit: kijken welke hulp of zorg iemand met kanker voor, tijdens en na de behandeling nog meer nodig heeft, buiten de begeleiding die oncologiepatiënten al van het ziekenhuis krijgen. Dat kan bijvoorbeeld door een diëtist, fysiotherapeut, arbeidsdeskundige of anderen in te schakelen.”

Esther kent de weg

“Natuurlijk kan iedereen dat ook zelf doen, maar juist als je ziek bent of nog aan het herstellen bent kost dat regelwerk jezelf of je partner eigenlijk te veel energie om het erbij te doen. Ik ken de weg veel beter en vraag door om erachter te komen wat je echt nodig hebt en op welk moment.” Binnen de ergotherapiepraktijk die ze nu start is dit casemanagement nog niet mogelijk omdat de financiële vergoeding nog niet is geregeld.

Veel samenwerkingspartijen

Wel zijn er al veel partijen die met haar willen samenwerken. “Ik ben daarom bezig om een lijst op te stellen met paramedici buiten het ziekenhuis speciaal voor mensen met kanker. De bedoeling is dat verwijzers en patiënten ons kunnen vinden. In dit oncologisch netwerk zitten sowieso al negen fysiotherapeuten in Westfriesland die hebben aangegeven dat ze willen meedoen”, vertelt Esther.

“Daarnaast ben ik in overleg met de overkoepelende organisatie van de huisartsen in Westfriesland. Dankzij de poll van ZZWW, de artikelen die ZZWW heeft uitgestuurd en mijn eigen enquêteresultaten staan ze nu open voor gesprekken en kijken we samen hoe we de zorg kunnen verbeteren.”

Naar aanleiding van de berichten van ZZWW heeft de apothekersvereniging van Westfriesland Esther eveneens benaderd om te kijken hoe er samengewerkt kan worden.

Wij als Stichting Zorg Zoals de Westfries het Wil vinden dat het volgende kabinet zorgverzekeraars, zorgaanbieders en gemeenten moet stimuleren om meer rekening te houden met de wensen van burgers. Daarom hebben we deze brief naar Mariëtte Hamer gestuurd:

Geachte mevrouw Hamer,

U wordt overstelpt met lange brieven en uitvoerige documenten voor de kabinetsformatie. Wij zullen ons echter beperken.

Wij willen een lans breken voor meer betrokkenheid en inspraak van inwoners bij het zorgbeleid. De huidige zorgverzekeringswet biedt daartoe onvoldoende mogelijkheden.

Op initiatief van het ministerie van VWS worden in het hele land op dit moment zgn. regionale zorgvisies op papier gezet. Wij missen daarin de directe stem van de inwoners. Het is allemaal nogal top down. Bij de bepaling van de zorgbehoefte is die inbreng van essentieel belang.

Ook ter beteugeling van de stijgende zorgkosten is draagvlak voor het zorgbeleid bij de inwoners noodzakelijk. De dominante rol van zorgverzekeraars en zorgprofessionals moet worden verminderd ten faveure van de inbreng van de zorggebruikers. De balans moet worden herstel.

In onze regio zijn wij daarom gestart met het burgerinitiatief Zorg Zoals de Westfries het Wil.

Wij vragen uw aandacht voor deze ontwikkeling en verwijzen u graag naar onze website  www.zzww.nl

U kunt dan ook lezen dat met goed beleid rondom medicatie veel geld bespaard kan worden, zonder dat de kwaliteit van de gezondheidszorg wordt aangetast.

De kabinetsinformateur heeft de brief gelezen en zal dit meenemen in haar overwegingen, zo heeft ze in haar antwoord aan ZZWW geschreven.