‘Hoe meer mensen zich laten vaccineren, hoe sneller we weer terug kunnen naar een normaal leven’

FOTO: Marjolein Zwaan

De vaccinaties beginnen op zeer korte termijn. Er is net bekend geworden dat de huisartsen ook bij de eerste groep horen. Maar hoe staat het ervoor met de vaccinatievoorbereidingen bij de huisartsen in Westfriesland voor patiënten? En is het – tot de vaccinaties effect  hebben – wel veilig om naar de huisarts te gaan? Volgens huisarts Marjolein Zwaan van de Zorgkoepel Westfriesland is vaccinatie een goede zaak en is vrees om naar de dokter te gaan sowieso niet nodig.

“Geweldig dat de huisartsen ook bij de eerste groep zitten. Hopelijk geldt dat eveneens voor de medewerkers van de huisartsenpraktijken”, zegt ze. Tot iedereen een prik heeft gehad is het sowieso veilig, benadrukt ze. “De huisarts is en blijft altijd bereikbaar – ook tijdens deze lockdown. We hebben alle voorzorgsmaatregelen genomen die nodig zijn en het is hier veilig om te komen. Dus blijf nooit thuis uit angst om besmet te raken en bel als er iets aan de hand is.

 

Nauwelijks risico op corona

“In sommige gevallen is een consult via de telefoon of de iPad of laptop ook prima, maar soms is het beter om langs te komen. Dat blijkt vanzelf tijdens het telefoongesprek met de praktijk. Sowieso is het altijd verstandig om voor het bellen eerst op de betrouwbare site www.thuisarts.nl te kijken. Daarop staat veel informatie over de meest voorkomende klachten. Ga niet googlen op symptoom, want dan komen de meest enge ziektes bovendrijven”, waarschuwt Zwaan.

Geen personeelstekort

De huisartspraktijken in Westfriesland kunnen het vooralsnog ook qua bemensing nog prima redden. “Ik hoor gelukkig op dat vlak weinig problemen rondzingen momenteel. Een waarnemer inhuren of een dienst van een collega overnemen, zo lossen de meeste huisartspraktijken het op. En als een huisarts in quarantaine moet en geen symptomen of niet al te heftige symptomen heeft, kan hij wel administratieve klussen of telefonische consulten en E-consulten doen.”

Vaccinaties

Er speelt natuurlijk nog een ander actueel onderwerp onder huisartsen. Vlak voor de lockdown werd bekend dat volgend jaar al gevaccineerd gaat worden. De eerste groep – medewerkers en bewoners van zorginstellingen voor ouderen en gehandicapten – krijgt de vaccinaties niet van de huisarts. Voor de tweede groep geldt dat wel. Zwaan: “De Ledenraad van de Landelijke Huisartsen Vereniging heeft toegezegd aan het OMT onderdeel te willen zijn van dit vaccinatieproces. Met andere woorden: zodra de zestigplussers en mensen met een medische indicatie aan de beurt zijn, komen wij wel in beeld. Het gaat dan bijvoorbeeld om patiënten met COPD of mensen die een chemokuur krijgen. Dit is ongeveer de groep die ook de oproep voor een griepprik heeft ontvangen. Precieze indicaties verwachten we nog. Mantelzorgers vallen er vooralsnog niet onder, tenzij ze een medische indicatie hebben. Of die ook prioriteit moeten krijgen? Ik vind het moeilijk om daar iets over te zeggen. Die lastige keuze is aan het kabinet.”

Snel van start met prikken

Volgens Zwaan kunnen de Westfriese huisartsen in ongeveer een maand tijd het vaccinatieprogramma voor patiënten opzetten. “Normaal doen we er vier maanden over, maar onder druk wordt alles vloeibaar. Het voordeel is dat we bij de afgelopen griepprik al voldoende ervaring hebben opgedaan met beschermende kleding, looproutes, afstand bewaren, een alternatieve locatie regelen of onderling vaccins uitwisselen als er een tekort of overschot was.”

Voorwaarden

Wel zijn er een paar voorwaarden verbonden aan deze relatief korte voorbereidingstijd: de software van het computersysteem van de huisartsenpraktijken moet erop aangepast zijn. Zwaan: “De vinkjes, namen en termen moeten op de juiste plek staan, zeg maar. Dat moet de ICT-leverancier op tijd regelen.” Daarnaast kunnen de huisartsen alleen vaccineren met een vaccin dat zij in hun eigen medische koelkast kunnen bewaren, zoals het vaccin van Moderna. Het vaccin van Pfizer is daarvoor niet geschikt.

Uitdaging

Een goede registratie opzetten voor een volgsysteem van gevaccineerden, liefst in samenwerking met de GGD, is nog wel een uitdaging volgens Zwaan. “Dat is niet eenvoudig. Maar goed, neem nou de corona-uitslagen. Die krijgen we voortaan binnenkort ook digitaal binnen. Dus wie weet…”

Verplichte vaccinatie?

“Ik spreek me noch voor noch tegen een verplichte vaccinatie uit”, zegt ze diplomatiek. “We hebben in Nederland een cultuur zonder verplichting en het ligt daarom voor de hand dat dit zo blijft. Maar ondanks die vrijwilligheid is de vaccinatiegraad over het algemeen ontzettend hoog. Ik hoop dat de meeste mensen ook nu inzien hoe belangrijk vaccineren tegen corona is. Hoe meer mensen zich laten vaccineren, hoe sneller we met zijn allen weer terug kunnen naar een normaal leven.”

Veilig vaccin

“De tegenstanders roepen weleens dat de vaccins nog niet goed zijn getest. Maar dat zijn ze wel, alleen is alles nu sneller gegaan doordat – ik gaf het al aan – onder druk andere mechanismen gaan spelen. Dan bijvoorbeeld blijkt een groot deel van de bureaucratie opeens niet meer nodig. Natuurlijk loop je een kans op een bijwerking: een dikke of stijve arm bijvoorbeeld, maar de ernstige bijwerkingen zijn heel zeldzaam. Tja, en elk medicijn heeft bijwerkingen, hoor. Weleens ibuprofen of paracetamol geslikt? Lees dan maar eens wat er in de bijsluiter over de bijwerkingen staat… En twee gouden tips: ontspan je arm tijdens de prik en beweeg ’m flink daarna. Dat scheelt echt.”